Radom

30 TYSIĘCY ŻYDÓW RADOMSKICH

Tęsknie za żydowskim Radomiem. Tęsknie za radomskimi Żydami. Tęsknie za pięknym, kolorowym, pachnącym, choć nie zamożnym, przedwojennym Radomiem. Tak różnorodnym, z tyloma codziennym problemami, które miały się niedługo okazać takie błahe.

Tęsknie za moją wspaniałą rodziną ze strony dziadka Bernarda, której to po wyjeździe na wojnę w 1939 roku już nigdy nie zobaczył. Tęsknie za prababcią Geną i jej dziećmi, za jej mężem i jego dziećmi i ich dzieci dziećmi.

Tęsknie za całą rodziną Wygockich, Chwatów, Kurców, Cwajghaftyków, Magazeników, Fishmanów, Sztajnbergów, Goldsteinów...

Tęsknie za żydowskimi ulicami, za Wałową, Starokrakowską, Staromiejską, Grodzką...

Tęsknie za targiem, jatkami, kramami, handlem, Gimnazjum Towarzystwa Przyjaciół Wiedzy...

Tęsknie za wszystkimi bestialsko zamordowanymi w radomskim Getto, w obozie na ul. Szkolnej, w Treblince, w Mauthausen, w Auschwitz-Birkenau, w marszach śmierci, komorach gazowych, z głodu...

Tęsknie za bitymi, poniżanym, obdartymi z godności, rozdzielonymi od rodzin, starymi, schorowanymi i młodymi jeszcze nie świadomymi...

Tęsknie za tymi, którzy wrócili do Polski wycieńczeni radzieckimi łagrami, katorżniczą pracą, ukrywaniem się po lasach i ziemiankach, sześcioma czarnymi latami, które nie miały prawa się wydarzyć!

Tęsknie za tymi, którzy po powrocie do swojej ojczyzny spotkali się ponownie z okrucieństwem, tylko tym razem ze strony swoich rodaków...

Tęsknie za tymi, którzy musieli wyjechać z Polski w 1946, w latach 50-tych, w 1968, żeby się ratować, żeby znaleźć choć trochę bezpieczeństwa. Paradoksalnie wyjeżdżali do Niemiec! Do Berlina! Bo tam czuli się bezpieczniej. Rok po zakończeniu wojny! Do Stanów Zjednoczonych, do Kanady, do Ameryki Południowej i w końcu do wymarzonego Izraela...

Tęsknie, nie zapomnę! Cześć Ich Pamięci.

 


Autor: Marcin Wygocki


Napisz komentarz

Pola oznaczone * muszą zostać wypełnione.


 
Marcin
Comment
Re: 30 TYSIĘCY ŻYDÓW RADOMSKICH
Komentarz:8 , pią lipiec 09, 2010, 12:13:10
piekne slowa, namalowane zyciem i nostalgia. Bardzo madre. Pozdrawiam
M.
Comment
Re: 30 TYSIĘCY ŻYDÓW RADOMSKICH
Komentarz:7 , śro czerwiec 30, 2010, 14:28:18
Podpisuję pod każdym słowem. Cześć Ich Pamięci!
HELENA
Comment
TESKNIE ZA NIEZNANYMI.
Komentarz:6 , sob marzec 27, 2010, 23:24:57
NIGDY NIE POZNALAM MOICH DZIADKOW CIOC I WUJKOW Z RADOMIA. MIESZKALI NA UL.LUBONSKIEGO NA GLINICACH DZIADEK I BABCIA ZOSTALI ZASTRZELENI PRZEZ NIEMCOW WE WLASNYM DOMU CIOCIA I WUJOWIE,RODZWNSTWO MOJEJ MAMY GDZIES WYWIEZIONO DO LASU I ROZSTRZELANO,PRAWDOPODOBNIE W FIRLEJU,MAMA JAKO JEDYNA OCALALA Z SIEDMIO OSOBOWEJ RODZINY,NA TERENACH ZWIAZKU RADZIECKIEGO.PO WOJNIE PROWADZILA DLUGILETNIE POSZUKIWANIA PRZEZ CZERWONY KRZYZ ,ALE NIKT SIE NIE ODNALAZL.NAZYWALI SIE GRYNBERG,BABCIA Z DOMU GLEJMAN.
kris
Comment
Jaka szkoda
Komentarz:5 , wto marzec 23, 2010, 06:35:25
W tym poruszającym wyznaniu tęsknoty za nieistniejącym światem polskich Żydów, widać i czuć, cośmy utracili. Polskę bogatszą o inne wiary, obyczaje, myślenie. Polskę, której bogactwo duchowe współtworzyli nasi bracia - polscy Żydzi. Jaka szkoda.
S. Ludwiński
Comment
Radomscy Żydzi
Komentarz:4 , pon marzec 22, 2010, 08:43:10
Ja za Żydami nie tęsknie, ale tylko dlatego, że w moim życiu nie spotkałem w Radomiu Żyda takiego jaki jawi się przeciętnemu Polakowi. Tęsknić można za kimś, kogo się poznało osobiście. W moim rodzinnym mieście Radomiu po tym narodzie pozostało bardzo niewiele pamiątek, a te które istnieją związane są ze śmiercią. Bazy kolumn zniszczonej synagogi i resztki Kirkuta na obrzeżach miasta. Niemniej jednak brak mi Ich, brak mi knajpek żydowskich, szmoncesów, mowy. Akcja godna pochwały, tylko czy w naszym nietolerancyjnym kraju może zmienić mentalność ludzi ? Oby.
Leon Schatz
Comment
Re: 30 TYSIĘCY ŻYDÓW RADOMSKICH
Komentarz:3 , śro luty 10, 2010, 16:52:35
Panie Marcinie,

Wielki szacunek dla Pana.

Pokzdrawiam serdecznie.
Eugenia Hinton Pocalun
Comment
Re: 30 TYSIĘCY ŻYDÓW RADOMSKICH
Komentarz:2 , śro luty 10, 2010, 13:20:31
Wzruszajace i bardzo bolesne wspomnienie.
Ja również tęsknie, bardzo mocno tęsknie za utracona rodzina, która los nie pozwolił mi nigdy poznać. Od stuleci i przez wiele pokolen rodzina moja mieszkala w Kielcach. Dzisiaj, nie ma już tam nikogo. Pozostal tylko smutek i zal.
Alexander Drohobyczer
Comment
Re: 30 TYSIĘCY ŻYDÓW RADOMSKICH
Komentarz:1 , śro luty 10, 2010, 11:15:43
poplakalem sie czytajac to wspaniale Tesknie