Włocławek

Tadeusz Reichstein

Profesor Tadeusz Reichstein przeżył Holocaust. Jednak w swoim rodzinnym mieście - Włocławku został wymazany z pamięci. Mimo wszystko jednak prof. Sterkowicz (nadal żyje we Włocławku) latami pielęgnował pamięć o starszym koledze. Dziś Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna, a dokładnie jej Collegium Minus nosi imię tego polskiego (choć oficjalnie niepolskiego) Noblisty.

15 grudnia przepadnie 60 rocznica przyznania profesorowi Reichsteinowi Nagrody Nobla. Mało kto o tym we Włocławku wie. Urodził się 20 lipca 1897 roku właśnie we Włocławku, tu spędził dzieciństwo. Jako zaangażowani w przywrócenie pamięci o włocławskich Żydach poszukujemy kontaktu z osobami, które mogą nam przekazać cokolwiek o profesorze Reichsteinie. każda informacja jest dla nas ważna.

Stowarzyszenie Obywateli Projekt Włocławek Projekt "Pamięć - Pamiętać - Pamiętamy!"

tel. 515 712 642; mail: [email protected]

>>>>>>

Tadeusz Reichstein urodził się 20 lipca 1897 we Włocławku w żydowskiej rodzinie Isidora Reichsteina i Gastavy Brockmann. Rodzina ta wyemigrowała do Zurychu, gdy miał on osiem lat, po kozackim pogromie na ulicach Włocławka. Studiował chemię na politechnice w Zurychu (ETHZ), uzyskując dyplom w 1920 roku. W 1922 roku. uzyskał doktorat i kontynuował pracę na ETHZ. W 1927 roku. poślubił Henriette Louise Quarles van Ufford pochodzącą z holenderskiej rodziny arystokratycznej. Mieli jedną córkę.

W latach 1930-1938 profesor chemii organicznej politechniki w Zurychu, 1938-1967 uniwersytetu w Bazylei; członek zagraniczny Towarzystwa Królewskiego w Londynie.

Doctor Honoris Causa:
Towarzystwa Chemicznego w Londynie od 1947 roku, Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Paryskiego; od 1951 roku Wydziału Medycznego Uniwersytetu w Bazylei; od 1967 roku Uniwersytetu w Abidżanie; od 1968 roku Uniwersytetu w Londynie; od 1970 roku Uniwersytetu w Leeds; od 1978 roku Uniwersytetu Polskiego w Londynie; od 1995 roku Akademii Medycznej w Gdańsku.

Od 1994 roku Obywatel Honorowy miasta Włocławka.

Członek Honorowy Towarzystw:
od 1951 roku Szwajcarskiej Akademii Nauk Medycznych Berno; Hinduskiej Akademii Nauk w Bombaju od 1952 roku; Królewskiej Akademii Medycznej w Brukseli od 1959 roku; od 1961 roku Instytutu Nauki Weizmanna w Revohot; od 1964 roku Japońskiego Towarzystwa Farmaceutycznego w Tokio; Tureckiego Stowarzyszenia Chemicznego w Ankarze od 1964 roku; Indyjskiego Towarzystwa Farmaceutycznego w Delhi od 1965 roku; Brytyjskiego Towarzystwa Pteridologicznego w Londynie od 1967 roku; od 1968 roku Szwajcarskiego Towarzystwa Biochemicznego Berno; Włoskiego Stowarzyszenia Nauk Farmaceutycznych w Rzymie od 1968 roku; Niemieckiego Stowarzyszenia Badań Roślin Leczniczych w Bonn od 1971 roku; od 1974 Amerykańskiego Towarzystwa Pteridologicznego w Nowym Yorku; od 1976 roku Towarzysztwa Botanicznego w Bazylei; Niemieckiego Stowarzyszenia Botanicznego w Bonn od 1976 roku; Szwajcarskiego Stowarzyszenia Botanicznego w Bazylei od 1976 roku; Szwajcarskiego Botanicznego Stowarzyszenia Berno od 1977 roku; Zurychskiego Stowarzyszenia Botanicznego w Zurychu od 1978 roku; od 1988 roku Włocławskiego Towarzystwa Naukowego we Włocławku; od 1994 roku Polskiej Akademii Medycznej w Warszawie; od 1995 roku Polskiego Towarzystwa Botanicznego.

Odznaczenia Honorowe:
Medal Zasłużonego dla miasta Włocławka - 1988 rok
Medal Medicus Magnus - Polskiej Akademii Medycznej ? 1994 rok
Maedal im. Mikołaja Kopernika ? Polskiej Akademii Nauk ? 1994 rok
W 1933 roku dokonał biosyntezy kwasu askorbinowego (niezależnie od W.N. Hawortha), wyizolował (1936) kortyzon oraz inne hormony kory nadnerczy. Za prace dotyczące chemicznej struktury i biologicznego działania hormonów kory nadnercza w 1950 roku otrzymał Nagrodę Nobla (wspólnie z Ph.St. Henchem i E.C. Kendallem).

Zmarł w 1996 roku. w Bazylei. Do końca życia zachował znajomość języka polskiego, choć miał trudności posługiwania się nim. Rodzice jego nigdy nie wyrzekli się obywatelstwa polskiego i byli z tego dumni.

15 grudnia 2010 przypada sześćdziesiąta rocznica przyznania Tadeuszowi Reichsteinowi Nagrody Nobla.

Jako szczególne słowa uznania dla profesora Reichsteina niech posłuży wypowiedź członka Królewskiego Komitetu Noblowskiego prof. G. Liljestranda podczas wręczania Nagrody w dniu 10 grudnia 1950 roku:

Izolacja składników cortiny okazała się trudnym zadaniem, wymagającym wysiłku wielu badaczy. Szczególnie ważny wkład dali na tym polu Wintersteiner i Pfiffner, a również E. Kendall z kliniki Mayo w Rochester i Tadeusz Reichstein w Bazylei oraz ich współpracownicy. Najwcześniej, bo w 1934 r. sukces uzyskali Kendall i jego grupa, otrzymując z ekstraktu kory nadnerczy czystą cortinę w formie krystalicznej. Ich badania zapoczątkowały krystalizację całej grupy substancji cortinowych. Z biegiem lat liczba wykrytych substancji osiągnęła 20, a obecnie znanych jest ok. 30. Sześć z tych substancji wykazywało większy lub mniejszy efekt przy podawaniu ich zwierzętom, którym usunięto nadnercza. Połowa z tych substancji była po raz pierwszy odkryta przez Reichsteina, ściśle naśladowanego przez Kendalla. Ten ostatni był pierwszy w odkryciu czwartego związku. Reichsteinowi udało się na drodze syntezy częściowej, wychodząc z pochodnych kwasu żółciowego, wyprodukować jedną z substancji, która okazała się wartościowym środkiem leczniczym w leczeniu przypadków choroby Addisona. Lek ten stał się łatwo osiągalny. Nieco później ten związek został odkryty przez Reichsteina również w ekstraktach z kory nadnerczy. Wśród tych związków najbardziej znanym okazał się nazywany pierwotnie składnikiem E - a obecnie cortisonem lub cortonem, który był izolowany przez cztery różne pracownie, między innymi Kendalla i Reichsteina.


Autor: Mariusz Sieraczkiewicz


Napisz komentarz

Pola oznaczone * muszą zostać wypełnione.


 
Tadeusz Dobiecki
Comment
Re: Tadeusz
Komentarz:5 , wto styczeń 04, 2011, 14:38:40
Poszukuję kontaktu z Elżbietą Reichstein, która w 1968r. wyjechała z Wrocławia do Szwecji.
Mariusz Sieraczkiewicz
Comment
prof. Reichstein
Komentarz:4 , wto listopad 16, 2010, 19:13:41
Ja nie jestem krewnym prof. Tadeusza Reichsteina. Profesor pochodził z licznej rodziny. Nie wiem czy posiadała ono odnogę niemiecką. Jedno jest pewne od wielu pokoleń jedna jej mieszkała w Polsce, a druga na Ukrainie. Można jednak pokusić się o próbę zbadania tego, jak szeroko po świecie była rozsiana rodzina akurat Tych Reichsteinów. Jestem gotowy do współpracy.
Elżbieta Reichstein
Comment
Elżbieta Richstein
Komentarz:3 , wto listopad 16, 2010, 18:27:23
Czy moj dziadek Paweł Reichstein ur. w Dortmund.jest z panem pokrewniony ?odpisz
betlej
Comment
Czas pomyslec
Komentarz:2 , pon listopad 08, 2010, 20:01:39
o dacie zdjecia we Wloclawku. Czy mamy cos?
Rafał Betlejewski
Comment
Roześlemy tę informację
Komentarz:1 , czw wrzesień 30, 2010, 07:30:40
Witam,
dziękuję za to wspomnienie. Roześlemy tę informację do wszystkich sympatyków projektu zarejestrowanych na stronie. Mam nadzieję, że Pan też to uczynił (zarejestrował się).
Wiem, że wkrótce spotkamy się we Włocławku na zdjęciu grupowym!